Anton Webern Symphonie Op. 21 Analizi

Webern, hayatının büyük bir kısmını talihsizlik ve haksızlıklar içerisinde geçirmiş bir bestecidir. Öyle ki, ölümü bile savaş sırasında, bir Amerikan askeri tarafından kaza ile vurulması sonucu olmuştur. Kendisinin özel hayatında fazlasıyla duygusal ve hassas olduğu bilinmektedir ve bu durumun müziğinde açıkça görülebildiğini belirtmekte fayda vardır.

Kendisinin Op. 21 numaralı eserine gelirsek, bu eseri her ne kadar bir takım önceden belirlenmiş kurallara göre analiz etmeye çalışsak da, muhtemelen Webern’in zihninden geçenleri tahmin etmek mümkün olmayacaktır. Eserin ismi bile akıllarda soru işareti yaratmaya yeterli aslında. Webern neden bu esere senfoni demeyi uygun gördü? Eğer klasik anlamda senfoninin belli başlı bazı Tonal ilişkilerden oluşan bir yapı olduğunu düşünürsek atonal bir ‘senfoni’ ne anlama gelmektedir? Belki de Webern 19.yüzyılda ortaya çıkan bu yeni tarzın, genel görüşün aksine klasik geleneklerden çok da uzak olmadığına işaret ediyordu.

Tone Row

Yukarıdaki şemanın üst sırasında Op. 21’in asıl ton row’u ve altındaki iki ölçüde bu row’dan oluşan iki hexachord yer alıyor. 0,1,2,3,4,5 şeklinde dizildiği zaman kromatik scale’in ortaya çıktığı görülebilir.

Webern seçtiği ‘tone row’ları çoğu zaman eserlerine sıkı bir şekilde uygular ve Op. 21’de bunun örneklerinden biridir. Row tam olarak iki eşit hexachord’a bölünür ve ikisi de kromatik gamın yarısıdır. Buna ek olarak bu hexachordlar (013) ve (014) olarak kurulmuşlardır. Birlikte gruplandığı zaman (013), (014), (014), (013) trichordları elde etmiş oluruz. (013) ve (014) trichordları ortak olarak paylaştıkları melodik shape ile birbirlerine bağlıdırlar. İkisi de (major ya da minör) üçlü aralık ve minör ikili aralıktan oluşmaktadır. Eserin tone row’unu bir ‘row matrix’ haline getirmek istersek, Prime, Retrograde, Inversion ve Retrograde Inversion şeklinde aşağıdaki tablo karşımıza çıkacaktır.

Tabloya bakıldığı taktirde P0 ve R6’nın simetrik olduğu görülebilir.

(9 6 7 8 4 5 11 10 2 1 0 3)

Movement 1

A: 1.ölçüden çift çizgi mezura

B : palindromic ölçü 26-42 orta noktası olmak üzere

A’ : Row’un başa dönüşü, ölçü 43

Bakıldığı zaman, aşağı yukarı bir exposition - development - recapitulation formu karşımıza çıkmaktadır (giriş,gelişme,sonuç şeklinde çevrilebilir)

Movement 2

Tema

• 1-11. Ölçüler

• Cümlelemeler 5 ölçü ile birbirinden ayrılmışlardır, (6.ölçü orta nokta)

1.Varyasyon

• 1.keman çello ile, ikinci keman viyola ile gruplanır

• Cümleler 6 ölçüye ayrılmıştır, (17.ölçü orta nokta)

2.Varyasyon

• 23-34. ölçüler

• Cümleler 6 ölçüye ayrılmıştır (29. ölçü orta nokta)

• 11-23. ölçüler

3.Varyasyon

• 34-44.ölçüler

• Cümleler 1+4+1+4+1 olarak ayrılır.

• Her partisyonda simetrik melodik figür görülebilir.

4.Varyasyon

• 45-55.ölçüler

• Webern bu varyasyonu eserin orta noktası olarak açıklar.

• Cümleler 5+1+5 olarak ayrılır. (50. ölçü orta nokta)

5.Varyasyon

• 56-67. ölçüler

• Her partisyon simetrik biçimde yapılandırılmıştır.

6.Varyasyon

• 67-77. ölçüler

• 73.ölçü orta nokta

7.Varyasyon

• 78-88. ölçüler

• 83.ölçü orta nokta

Coda

• Tema varyasyonu

• 89-99. ölçüler

• Cümleler 5.5+5.5 ölçüye ayrılmıştır, (94. Ölçü orta nokta)